مادربرد سرور HP از اصلی ترین قطعات سرور می باشد که تمام سخت افزار مورد نیاز بر روی آن نصب می شود. مادربرد سرورهای hp از یک و دو و حتی چهار سوکت پردازنده پشتیبانی می کنند و قابلیت نصب اسلات DIMM از 4 تا 48 شیار را دارند. همچنین مادربرد سرور (HPE ProLiant Server motherboard) با شیارهای PCI ورژن 2.0 و 3.0 سازگاری کامل دارند و این شیارها در سرور قابلیت نصب 2 تا 12 کارت را دارند. قیمت مادربرد سرور اچ پی بر اساس مدل سرور متفاوت است.

انواع مادربرد سرورهای HP

مادربرد سرور که با نام‌های بُرد اصلی، برُد چند پردازنده و یا برُد سیستم نیز شناخته می‌شود، در حقیقت میزبان اجزای حیاتی و اصلی یک سرور است که شامل حافظه، پردازنده، اسلات، پورت و… می‌شود.

مادربرد سرور با مادربرد کامپیوتر خانگی، لپ‌تاپ، ماینر و.. تفاوت دارد. در حقیقت این قطعه‌ی سخت‌افزاری دارای ویژگی‌هایی است که می‌تواند شبکه‌ و سرور را با هم هماهنگ و ارتباط و تعامل را فراهم سازد. با ما همراه باشید تا علاوه بر آشنایی با انواع مادربرد سرور، از تفاوت و ویژگی‌های این قطعه‌ی مهم سخت‌افزاری نیز آگاه شوید.

مادربرد سرور چیست؟

همان‌طور که گفتیم مادربرد سرور به انگلیسی server motherboard که دارای نام‌های بسیار دیگری نیز است، وظیفه‌ی جمع‌آوری تمام اجزای سرور را در یک جایگاه برعهده دارد. در حقیقت این قطعه‌ی سخت‌افزاری بستری را فراهم می‌کند تا از طریق آن هر یک از اجزای اصلی سرور در کنار یکدیگر قرار گرفته و به راحتی برای عملکردهای مختلف ارتباط برقرار کنند.

سرور نوعی کامپیوتر است که از چندین کاربر پشتیبانی می‌کند و می‌تواند یک وب‌ سرور (web server)، پایگاه داده (database)، محتوا (content) یا برنامه‌ی سرور (application server) باشد. یکی از ویژگی‌های مشترک در سرور با هرگونه کاربردی این است که بسیاری از فرآیندها در پس‌زمینه اجرا می‌شوند.

تفاوت مادربرد سرور و کامپیوتر

برخلاف مادربرد کامپیوتر، مادربرد سرور نیاز به رابط GUI، آداپتورهای تصویری، رابط صوتی یا سایر وسایل جانبی دیگر ندارد. تمام آن‌چه که مادربرد سرور به آن نیاز دارد یک منبع تغذیه معتبر یا UPS و فن، رابط I/O و باس پرسرعت است. همچنین یکی از مولفه‌های مهم در مادربرد سرور «چیپست» است که تمام بارهای کاری باس را کنترل می‌کند.

معمولاً مادربردهای سرور دارای دو پردازنده هستند، که در مقایسه با مادربرهای کامپیوتر هسته‌ی بیشتری دارند. به عبارت دیگر یک مادربرد سرور معمولی در مقایسه با مادربرد کامپیوتر بار محاسباتی بالاتری را با سرعت بیشتر انجام می‌دهند.

سی‌ پی‌ یو هایی که در مادربرد سرور مورد استفاده قرار می‌گیرند اغلب از خانواده Xeon اینتل هستند که به‌طور خاصل برای سرور با کارآیی بالا طراحی شده و عملکردهای سنگین و بارهای مربوطه به جمع‌آوری داده، رایانش ابری، کنترل سیستم و اتوماسیون صنعتی را به‌خوبی پردازش می‌کنند. اما مادربرهای کامپویتر معمولاً دارای پردازنده‌های کم‌قدرت مانند Core ، Pentium یا Celeron اینتل هستند که برای مقابله با بارهای سنگین در سرور طراحی نشده‌اند.

همچنین رم طراحی شده در مادربرهای سرور داری فناوری کد تصحیح خطا (ECC) هستند که به‌طور خودکار خطاها را شناسایی و آن‌ها را اصلاح می‌کند که این ویژگی به‌منظور پشتیبانی از میزان کار در سرورهای سازمانی طراحی شده است. اما رم طراحی شده در کامپیوتر این ویژگی را پشتیبانی نمی‌کند.

مادربردهای سرور عمدتاً مجهز به اسلات‌های PCIe بیشتری نسبت به مادربردهای کامپیوتر هستند، یا صرفاً برای پشتیبانی و سازگاری با PCIe طراحی می‌شوند. این ویژگی به کاربران اجازه می‌دهد تا کارت‌های RAID با سرعت بالا، GPU‌ها، پورت‌های USB اضافی‌، درایوهای حالت جامد و موارد دیگر را به سرور اضافه کنند بدون این‌که در نتیجه عملکرد و سرعت سرور تأثیری بگذارد.

ویژگی های مادربرد سرور اچ پی 

کمپانی‌های بزرگ و صاحب‌نامی در دنیا هستند که به تولید مادربرهای سرور می‌پردازند اما کمپانی اچ پی (HP) با سال‌ها تجربه یکی از محبوب‌ترین و موفق‌ترین تولیدکنندگان سرور در دنیا است که علاوه بر ارائه ویژگی‌های مختلف معمولاً از پردازنده‌های اینتل سری Xeon پشتیبانی می‌کند.

مادربردهای سرور HP در فرم فاکتورهای مختلفی تولید می‌شوند که مشخصات و ویژگی‌های مادربرد مانند اندازه، شکل، منبع تغذیه، تعداد اسلات و… را تعیین می‌کنند. فرم‌ فاکتورهای مادربرهای سرور شامل eATX ،ATX ،microATX ،Mini-ITX و گاهی فرم فاکتور سفارشی نیز است.

ATX متداول‌ترین نوع مادربرد سرور با عرض 12 اینچ و عمق 7/9 اینچ است. با این‌حال مادربردهای سرور eATX نیز با سایز 12 در 13 اینچ نیز کاربرد فراوانی دارند، زیرا این مدل‌های مخصوص سرورهای Rackmount طراحی می‌شوند که اجزای داخلی آن نسبت به ATX بیشتر است.

 مادربردهای سرور اچ پی در فرم فاکتور MicroATX در سایز 6/9 اینچ و مخصوص سرورهای کوچک تولید می‌شوند با این‌حال مانند ATX و eATX می‌توانند از مادربردهای دو یا چند پردازنده پشتیبانی کنند.

نسل‌ های مادربرد سرور اچ پی

کمپانی اچ پی براساس نسل‌های سرور ProLiant ،که تبدیل به یکی از پرکاربردترین سرور در جهان شده، مادربردهای تولیدی خود را را طراحی و روانه بازار کرده است. تقریباً از نسل ProLiant Server Gen 5 به بعد مادربردهای سرور با ویژگی‌، فناوری و مشخصات مختلف براساس پردازنده، رم، اسلات، چیپست، سوکت و… در بازار موجود هستند.

مادربردهای سرور اچ پی نسل قدیم‌تر مانند نسل Gen 5 مجهز به پردازنده‌های اینتل سری Xeon 5300 و 5400 هستند. در نسل بعدی یعنی Gen 6 پردازنده‌های مادربرد سرور HP قوی‌تر شدند. در این نسل پردازنده‌ها طراحی شده در مادربرد از نوع اینتل و سری Xeon 5500 و 5600 هستند.

در سرورهای HP Proliant نسل G 6 تغییری در پردازنده‌ها ایجاد نشد و سری Interl Xeon 5600 استفاده شد. با این تفاوت که مادربردهای سرور اچ پی نسل 6 پردازنده‌های X5670 را پشتیبانی می‌کند.

پردازنده‌ مادربرد سرور اچ پی نسل هفتم اچ پی مجهز به بالاترین مدل یعنی X5690 با 6 هسته و سرعت 46/3 گیگاهرتز شدند.

با ورود نسل هشتم سرورهای اچ پی، تغییرات اساسی در پردازنده مادربرد رخ داد. این نسل مجهز به پردازنده سری E5-2600 از مدل Xeon کمپانی اچ پی است که دارای بالاترین میزان پشتیبانی از هسته یعنی 12 هسته نیز است و تا 14900 مگاهرتز سرعت را فراهم می‌سازد.

پردازنده سرور HP در نسل نهم از مدل قبلی یعنی سری Intel Xeon E5-2600 است با این تفاوت که ورژن آن بالاتر رفته و تا 22 هسته و باس رم تا سرعت 2400 MT/z را پشتیبانی می‌کند.

نسل دهم پردازنده مادربرد سرور با تحول و تغییرات عمده‌ای به بازار عرضه شد. مادربردهای سرور نسل دهم مجهز به بالاترین تعداد هسته یعنی 28 با مدل Intel® Xeon® Scalable است که حداکثر باس رم آن سرعت 2933 MT/z را فراهم می‌سازد.

پشتیبانی از حافظه رم در نسل های مختلف

یکی از اجزای اصلی در مادربرد سرور HP رم است که براساس نسل‌های مختلف سرعت، ظرفیت و تعداد شیار یا اسلات‌های رم در آن تفاوت دارد. مادربرد سرور از 4 نسل رم یا حافظه که شامل DRAM، DDR SRAM ، DDR2، DDR3 و DDR4 تشکیل شد  که براساس نسل سرور دارای ویژگی‌های متفاوتی است. در حقیقت مادربردهای مختلف سرور براساس نوع سی‌پی‌یو، چیپست و تکنولوژی‌های به‌کار رفته در آن می‌تواننداز انواع مختلفی از رم استفاده کنند.

رم‌ یا حافظه مادربرد سرور HP هرکدام در مقایسه با نسل قبلی ارتقاء پیدا کرده‌اند. در واقع هر نسل DDR نسبت به نسل پایین‌تر دارای ویژگی‌هایی از قبیل سرعت بیشتر، مصرف کمتر برق، کاهش زمان تأخیر، فاصله شکاف رم و… است. به‌عنوان مثال مادربرد سرور HP سری نسل Gen 9 از رم‌های DDR4 با سرعت 2133 و 2400 پشتیبانی می‌کند.

دقت داشته باشید که مادربرد سرور با توجه به نسلی که طراحی شده است، قابلیت پشتیبانی از رم‌های قدیمی را ندارد. به‌عنوان مثال روی مادربرد طراحی شده برای نسل G9 سرور نمی‌توان از یک رم  DDR2 استفاده کرد.

سوکت پردازنده در نسل‌های مختلف

چیپست و سوکت پردازنده نوع اجزای اصلی و مهم در مادربرد سرورHP است که در عملکرد، قدرت و سرعت سرور تأثیرگذار هستند. این اجزا براساس نسل‌های مختلف سرور دارای تفاوت و ویژگی‌هایی هستند. نسل 5، 8، 9 و 10 سرور اچ پی همان‌طور که دارای پردازنده، رم و ویژگی‌های متفاوت است نوع طراحی سوکت و چیپست نیز تغییر کرده است.

طراحی سخت‌افزاری مادربرد سرور HP نسل 6 و 7 اچ پی تقریباً شبیه به هم است و تفاوت عمده آن‌ها تنها در پشتیبانی بیشتر از 2 پردازنده X5680 و X5690 است.

برای نصب CPU روی مادربرد سوکت باید دارای کد یکسان باشد. به عنوان مثال CPU 1151 دارای دو مدل برای نسل 7 و 6 و دو مدل برای نسل 8 و 9 هستند که همگی برای یک مادربرد کاربرد ندارند و باید براساس نسل پشتیبانی از سرور انتخاب شوند.

البته در پاره‌ای مواقع سی‌پی‌یوهای سری i7، i5 و i3 در یک مادربرد با داشتن یک سوکت مشابه مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما انتخاب مادربرد براساس نسل سرور انتخاب می‌شود که اولین رقم نشان‌دهنده نسل است. به‌عنوان مثال CPU i3 9100 برای نسل 9 سرور طراحی شده‌ است.

قیمت مادربرد سرور HP

فروش مادربرد سرور HP در کل دنیا براساس ویژگی‌ها، اجزای تشکیل‌دهنده داخلی آن و اورجینال یا دست دوم بودن این قطعه‌ی سخت‌افزاری انجام می‌شود. به‌عنوان مثال قیمت مادربرد سرور HP مدل DL380 G5 به‌دلیل سازگاری با نسل سرور پایین‌تر، تعداد و نوع پورت، اسلات، نوع رم، پردازنده و… نسبت DL380 G10 که به‌روزتر است، در بازار IT کمتر خواهد بود.

جمع‌بندی

از آن‌جا که هر کاربری مجموعه‌ای متفاوت از نیازها را دارد، انتخاب بهترین مادربرد هنگام خرید سرور hp پیچیده است، زیرا هزاران امکان و ویژگی‌های مختلف در پیکربندی مادربرد سرور قرار دارد که با توجه به اجزای اصلی داخلی آن، عملکرد سرور و  نیاز کاربر آن را باید انتخاب کرد.

به‌عنوان مثال یک پردازنده Intel Core یا Xeon که روی مادربرد سرور قرار می‌گیرد، برای عملکردهای workstation کافی باشد، اما سرورها با عملکرد سنگین‌تر به قدرت بیشتر و پردازنده‌های دوگانه (dual CPUs) نیاز دارند. به‌همین ترتیب ممکن است بعضی از مشتریان به یک اسلات RDIMM نیاز نداشته باشند یا برخی بخواهند توانایی RAM را افزایش دهند.

در حقیقت خرید مادربرد سرور HP  باید براساس مجموعه‌ای از نیازهای کاربر، نوع فعالیت سرور و اجزای اصلی داخلی مادربرد انجام گیرد. به‌همین خاطر متغیرهای زیادی وجود دارند که به‌شدت به نیازهای شخصی یا شرکتی وابسته است.