اگر به هارددیسکتان نگاه کنید، یک برد سبز یا آبی رنگ در پایین آن خواهید دید. این برد که با نام پی سی بی (PCB) هارد سرور شناخته میشود، نقش بسیار مهمی در عملکرد هارد دارد. در واقع بدون پی سی بی هارد سرور هیچگونه عملکردی نخواهد داشت. بنابراین برای اینکه بتوانید بهترین عملکرد را از هارد سرور داشته باشید، علاوه بر شناخت PCB باید از آن به خوبی محافظت کنید. خب برای آشنایی خوانندگان عزیز با مبحث PCB هارد سرور در این مطلب، علاوه بر معرفی این برد، علائم خرابی و چگونگی تست و تعویض PCB را بهطور کامل تشریح کردهایم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
⏲ مدت زمان تخمینی مطالعه: 8 دقیقه
فهرست موضوعات
PCB هارد سرور چیست؟
پی سی بی (PCB) هارد سرور یا برد مدارد چاپی (Printed Circuit Board) مسئول توزیع برق بین اجزای مختلف هارددیسک است. PCB از تراشههای مختلفی تشکیل میشود، از جمله تراشهای که حاوی firmware با تعداد زیادی از ویژگیهای خاص درایو مانند voice coil voltage، spindle speed، رابط سر به سر (HHR) و … است. این ویژگیها برای عملکرد درست درایو بسیار حیاتی هستند.
گاهی اوقات اصطلاح «printed circuit board» یا PCB برای اشاره به تمام قطعات الکترونیکی خارجی یک هارد که شامل ورودی برق، جامپرها و کانکتورهای کابل است، استفاده میشود.
معرفی محصول: هارد سرور HP 1.6TB 12G SAS SSD
نقش پی سی بی در هارد سرور
به عبارت بسیار ساده، پی سی پی (PCB) هارد سرور به هارددیسک میگوید که چگونه کار کند. سیگنالهای سرور را پردازش میکند. همچنین به درایو اجازه میدهد تا اطلاعات را به CPU ارسال کند. با اینحال، این قسمت فضای ذخیرهسازی اولیه برای دادههای کاربر نیست و همچنین هیچگونه اجزای مکانیکی ندارد.
نقش پی سی بی تفکیک سازی بین اجزا است. در واقع تختههای مدار غیر رسانا هستند و در مسیرهای کوچک رسانا اجزا را به هم متصل میکنند.
همانطور که پیشتر اشاره کردیم PCB حاوی بخشی از firmware درایو است. بدون firmware هارددیسک نمیتواند دادهها را پیدا کند یا بین سرور و دادهها ارتباط برقرار کند. بیشتر firmware ها اولین مسیری هستند که روی صفحات هارد قرار میگیرند، اما بخش مهمی از آنها روی یک تراشه اختصاصی و روی PCB طراحی شده است. در نتیجه بخش مهمی از عملکرد هارد و firmware متکی به وجود پی سی بی است.
معرفی محصول: قیمت هارد سرور اچ پی MSA 900GB 15K
PCB کجای هارد قرار دارد؟
“پی سی پی (PCB) هارد سرور” یا همان برد الکترونیکی معروف به تخته مدار چاپی همانطور که در شکل روبهرو میبینید، قسمت سبز رنگ است.
در این بخش firmware، آدرس بلوک منطقی یا LBA برای دسترسی به سیستمعامل، Service Area برای دسترسی به دیتا نرمافزارها، پارامترهای تنظیم برای هدها و … وجود دارد.
هنگامی که سرور را روشن میکنید، بخش کوچکی از سیستمعامل روی PCB کل فرآیند بوت شدن درایو را آغاز میکند. در این زمان فرمان روشن شدن برای موتورهای هارد فرستاده میشود و علائم همگام سازی برای ثبت سرعت ارسال میشود. سپس میکروکد موجود در Service Area شروع به بارگیری از حافظه درایو میکند.
دلایل خرابی پی سی بی
پی سی پی (PCB) هارد سرور انعطافپذیری خوبی دارد اما ممکن است آسیب ببیند. برخی از دلایل رایج خرابی پیسی بی عبارتند از:
- گرمای شدید: اگر کاربر اقدامات احتیاطی در زمینهی تهویه هوا در داخل سرور انجام ندهد، هوای سرور به شدت گرم خواهد شد. این گرما میتواند باعث اختلال در عملکرد PCB شود.
- آسیبهای ناشی از جابهجایی نادرست هارددیسک: تخلیه الکترواستاتیک میتواند بهطور دائم به قطعات الکترونیکی آسیب برساند.
- آسیب ناشی از منبع برق معیوب: اگر منبع تغذیه سرور به درستی کار نکند و سطوح ناهماهنگی از الکتریسته را از طریق مادربرد به دیگر قطعات سرور ارسال کند، باعث خرابی PCB و حتی دیگر سختافزارها خواهد شد.
- آسیب ناشی از نوسانات برق: توصیه میکنیم هر سروری دارای یک منبع تغذیه اضطراری (UPS) باشد، زیرا این دستگاه از نوسانات ولتاژ و برق جلوگیری میکند. نوسانات برق نه تنها میتواند به PCB هارد سرور آسیب برساند بلکه سایر اجزای سرور را نیز تحت تاثیر قرار میدهد.
- مشکلات ساخت: در حالی که بسیار نادر است اما احتمال دارد برخی از PCBها دارای مشکلات اولیه در هنگام ساخت باشند که منجر به خارج شدن قطعات از جای خود میشود.
نشانه های خرابی پی سی بی
نشانههای خرابی پی سی پی (PCB) هارد سرور در همهی دستگاهها یکسان نیست و به برخی مشکلات دیگر مانند خرابی هد خواندن و نوشتن شبیه است. اگر هاردیسک شما یک درایو بوت باشد، امکان دارد سیستمعامل بارگیری نشود. همچنین اگر درایو بوت نباشد، به احتمال زیاد صدای کلیک کردن را بشنوید و نتوانید به هیچ فایل یا پوشهای دسترسی داشته باشید. با اینحال 7 علامت رایج خرابی پی سی بی هارد سرور شامل موارد زیر میشود:
- بوی سوختگی
- به سرعت گرم شدن یا گرمای بیش از حد هارد
- درایوها بسیار آهسته لود میشوند.
- پایین آمدن عملکرد سرور
- شنیدن صداهای عجیب مانند کلیک کردن
- ناپدید شدن درایوها
- متوقف شدن چرخش هارددیسک بهویژه در هنگام خواندن/نوشتن
تعمیر و تعویض پی سی بی در هارد
پی سی پی (PCB) هارد سرور با آسیبهای ساده یا جزئی به راحتی قابل تعمیر هستند. با اینحال برخی از PCBهای الکترونیکی برای تعمیر محدود شدهاند و امکان تعمیر آنها وجود ندارد.
بسیاری از افراد زمانیکه با مشکلات هارد روبهرو میشوند برای تعمیر و نگهداری از دادههای خود به YouTube مراجعه میکنند. افراد با دیدن فیلمها امیدوار هستند که بتوانند به راحتی پی سی بی در هارد را تعمیر یا تعویض کنند و همچنین در پرداخت هزینه نیز صرفهجویی کنند.
متاسفانه این کار بسیار خطرناک است و باعث از بین رفتن کامل اطلاعات و غیرقابل بازیابی شدن داده ها می شود. هاردهای مدرن دارای اطلاعات تطبیقی منحصربهفرد روی تراشه ROM هستند که اگر تراشه جدید آن را نداشته باشد، PCB کار نخواهد کرد. بنابراین تعویض و تعمیر PCB را باید به دست تعمیرکاران حرفهای بسپارید.
خرید و فروش پاور سرور HP برای ماینینگ
چگونه PCB هارد سرور را تست کنم؟
اگر صفحه نمایش پیغام خطای 1701 یا Hard Disk Error را نشان دهد، بدین معنا است که هارد سرور دچار مشکل شده است. برای تست پی سی پی (PCB) هارد سرور باید آزمایش مدار را انجام دهید. درب سیستم را باز کنید و با بررسی هارد به دنبال رد سوختگی باشید. زمانیکه بردهای مدار بهدلیل نوسانات الکترونیکی آسیب میبینند، بهراحتی قابل دیدن هستند. گاهی اوقات میتوانید اجزای آسیب دیده را با بوی تند سوختگی نیز ردیابی کنید.
اگر قطعات خوب به نظر میرسند، با استفاده از یک مولتیمتر باید ولتاژ برد مدار را اندازهگیری کنید. اگر ولتاژ ورودی صفر ولت است، باید فیوز را بررسی کنید. اگر فیوز را تعویض کردید و بلافاصله پس از روشن شدن، قطع میشود، بدینمعنا است که سایر قطعات مقدار زیادی جریان را تخلیه میکنند.
پیشنهاد مطالعه: خرید سرور مناسب حسابداری و نرم افزارهای مالی
آیا میتوانم برد هارد دیسک خودم را عوض کنم؟
توجه داشته باشید که تعویض PCB معیوب هارد دیسک آسان نیست و باید توسط مهندسان سختافزار انجام شود. همچنین PCB جدید باید با مشخصات هارد دیسک شما مطابقت داشته باشد. بدون در نظر گرفتن این نکات امکان از دست رفتن اطلاعات و عدم کارکرد هاردیسک وجود دارد.
سوختن یا خرابی برد هارد (HDD PCB) چه آسیبهایی به اطلاعات شما میزند؟
اگر پی سی پی (PCB) هارد سرور یک آسیب جدی ببیند، نیاز است که برد بهطورکامل توسط مهندسان بازیابی اطلاعات، تعویض شود. بهدلیل وجود تراشههای firmware روی پی سی بی این فرآیند بسیار دشوار خواهد بود. همچنین بسیاری از خرابیهای الکترونیکی که روی اجزای داخلی PCB و هارد دیسک وجود دارد میتواند روی هدهای محرک دادهها نیز تاثیر بگذارد. با اینحال سوختن یا خرابی PCB ممکن است فقط 25 تا 30 درصد از اطلاعات را از بین ببرد.
پیشنهاد مطالعه: آموزش تعمیرات سرور اچ پی (HP)
آیا خرابی پی سی بی به معنی پاک شدن داده های روی هارد است؟
همانطور که در ابتدای مطلب اشاره کردیم پی سی بی (PCB) هارد سرور از اجزای مختلفی تشکیل شده است اما فضایی برای ذخیرهسازی اولیه اطلاعات ندارد. بنابراین احتمال پاک شدن دادههای روی هارد در زمان خرابی پی سی بی بسیار کم است.