برای محافظت از تجهیزات شبکه دربرابر قطعی برق میتوان از تجهیزات مختلفی مثل استابلایزر و UPS استفاده کرد. اما شاید برای بسیاری از افراد سوال باشد که استابلایزر چیست و تفاوت استابلایزر و UPS در چیست؟ اگر تجربه زندگی در مناطقی را داشته باشید که برقشان نوسان دارد، حتماً دیدهاید که لامپها گاهی کمنور و گاهی پرنور میشوند. همین نوسانات کوچک، قاتل خاموش لوازم برقی شما هستند. استابلایزر دقیقاً برای همین شرایط ساخته شده است. من همیشه آن را به عنوان یک “نگهبان نامرئی” تشبیه میکنم که در برابر نوسانات ولتاژ، از تجهیزات شما محافظت میکند.
در این مطلب ما به بررسی این دو دستگاه حفاظتی الکترونیکی می پردازیم تا به هنگام خرید انتخاب بهتری داشته باشید.
⏲ مدت زمان تخمینی مطالعه: 10 دقیقه
فهرست موضوعات
استابلایزر چیست؟
اگر اهل کامپیوتر یا دستگاههای الکترونیکی حساس باشید، حتماً تجربه کردهاید که گاهی اوقات چراغها کمنور و پرنور میشوند یا تجهیزات الکترونیکی به صورت ناگهانی خاموش میشوند. در این مواقع، ولتاژ برق شهری در حال نوسان است و همین نوسانات، قاتل خاموش وسایل برقی شما هستند.
استابلایزر دقیقاً برای همین شرایط طراحی شده است. آن را به عنوان یک نگهبان هوشیار در نظر بگیرید که وظیفهاش این است که ولتاژ برق ورودی را همیشه در یک سطح ثابت و ایمن نگه دارد تا هیچ آسیبی به دستگاههای شما نرسد.
تعریف استابلایزر و کاربردهای اصلی
در پاسخ به این سوال که استابلایزر چیست باید بگوییم استابلایزر یا تثبیت کننده جریان برق دستگاهی است که میتواند ولتاژ برق را در تمام اوقات ثابت و یکسان نگه دارد و به همین دلیل است که نام آن دستگاه تثبیت کننده ولتاژ نیز نامیده شده است. این دستگاهها دارای انواع مختلفی هستند. برخی از انواع آن کوچکتر هستند و استفاده خانگی دارند و برخی دیگر بزرگتر و پیشرفتهتر هستند که برای مجموعههای صنعتی کاربرد دارند. از رایجترین انواع استابلایزر میتوان به استابلایزرهای رلهای، سرور و انواع استاتیکی اشاره کرد. از کاربردهای اصلی استابلایزر میتوان به تجهیزات و دستگاههای خانگی و اداری مثل یخچال، کولر، تلویزیون، تجهیزات بیمارستانی و پزشکی مانند ام آر آی، سی تی اسکن و … اشاره کرد.
نحوه عملکرد استابلایزر در تثبیت برق
همانطور که میدانید سطح ولتاژ نامناسب در تجهیزات الکترونیکی میتواند باعث آسیب به آنها شود. در این موارد میتوان از استابلایزر کمک گرفت. اما کاربرد استابلایزر چیست و چگونه این کار را انجام میدهد؟ کم و زیاد کردن ولتاژ مورد نیاز وسایل الکترونیکی با تکنولوژی سرو موتور یا رلهای در استابلایزر انجام میگیرد که واحد اصلی مکانیکی این دستگاه میباشد. استابلایزر برای اینکه جریان را کم و یا زیاد کند، شافت متصل به سرو موتور را در جهت عقربههای ساعت یا خلاف آن به حرکت در میآورد.
استابلایزر با استفاده از یک ترانسفورماتور و یک ریزپردازنده هوشمند، ولتاژ ورودی را به طور مداوم بررسی میکند. اگر ولتاژ از محدوده مجاز خارج شود، به سرعت وارد عمل میشود و آن را به سطح استاندارد (مثلاً ۲۲۰ ولت) برمیگرداند. این فرآیند به قدری سریع است که شما اصلاً متوجه نمیشوید.
معرفی UPS
حالا فرض کنید در حال کار روی یک پروژه مهم هستید و ناگهان برق شهر قطع میشود. در این شرایط، استابلایزر هیچ کاری نمیتواند برای شما انجام دهد. اینجا نوبت به UPS میرسد.
تعریف UPS و کاربردهای رایج
UPS مخفف عبارت “Uninterruptible Power Supply” به معنای “منبع تغذیه بدون وقفه” است. این دستگاه در واقع یک باتری اضطراری است که به محض قطع شدن برق، وارد مدار میشود و برق مورد نیاز تجهیزات شما را تأمین میکند. با کمک ups دستگاههای الکترونیکی در زمان طع برق میتوانند بدون خاموشی کار خود را ادامه دهند. این دستگاه از باتری و منبع تغذیه تشکیل میشود و ورودی را ازمنبع تغذیه خام میگیرد.
کاربرد UPS در هر جایی که حتی یک لحظه قطعی برق میتواند فاجعهآمیز باشد، حیاتی است. مثلاً در اتاق سرورها، بیمارستانها یا کامپیوترهای بانکی، UPS به مدیر سیستم فرصت میدهد تا دادهها را ذخیره کرده و سیستمها را به صورت ایمن خاموش کند.
بیشتر بخوانید: SR-IOV چیست و چه کاربردی دارد؟
نحوه عملکرد UPS و تامین برق اضطراری
عملکرد ups به این صورت هست که به هنگام قطع شدن برق میتواند برق مورد نیاز برای تجهیزات الکترونیکی شما را فراهم کند. در واقع ups دستگاهی است که فراهم کننده برق بدون وقفه است. این باتریها میتوانند برق مورد نیاز را تا حدود ۱۵ الی ۲۰ دقیقه تامین کنند. هرچند این مدت زمان کوتاه است اما فرصت مناسبی است برای اپراتورها تا بتوانند اطلاعات لازم و حیاتی را بکاپ بگیرند. به همین دلیل است که دستگاه ups از انواع دستگاههای برق اضطراری محسوب میشود.
تفاوتهای کلیدی بین استابلایزر و UPS
اگر بخواهم تفاوت اصلی را در یک جمله خلاصه کنم، باید بگویم: استابلایزر با نوسانات برق میجنگد، اما UPS با قطع شدن برق.
- تفاوت در عملکرد و هدف استفاده
برای پاسخ به سوال تفاوتهای ups و استابلایزر چیست؟ ابتدا به مقایسه عملکرد و هدف آنها میپردازیم. استابلایزر نوعی تثبیت کننده جریان برق است که ولتاژ تنظیم شده و ثابت را به دستگاه الکترونیکی وارد میکند تا از نوسانات برق آن جلوگیری کند. اما یو پی اس برای تامین برق مورد نیاز برای جلوگیری از خاموش شدن ناگهانی تجهیزات به کار میرود. همچنین استابلایزرها برای شرایطی که نوسانات مکرر برق وجود دارد مفید هستند. اما یو پی اسها برای مواقعی که قطعی برق مکرر داریم کاربردی میباشند.
- تفاوت در مدت زمان پشتیبانی برق
یو پی اسهای آنلاین هیچ نوع تاخیری برای پشتیبانی برق ندارند اما یو پی اسهای آفلاین میتوانند تاخیر بسیار کوتاهی در حد چند میلی ثانیه برای سوئیچ به حالت باتری داشته باشند. اما استابلایزرها در صورت قطعی برق هیچ نوع پشتیبانی برای ارائه برق ندارند.
- تفاوت در قیمت و هزینه نگهداری
یکی از فاکتورهای مهم در تفاوت استابلایزر و UPS در قیمت و هزینه نگهداری آنها میباشد. از آنجا که UPS ها دارای طراحی پیچیدهتری هستند، کیفیت برق خروجی بالایی دارند، بکاپ تایم را فراهم میکنند و محافظت بیشتری از تجهیزات دارند، نسبت به استابلایزرها گرانتر میباشند. علاوهبراین یو پی اسها به سرویس و نگهداری و همچنین تعویض دورهای نیاز دارند، به همین دلیل هزینههای نگهداری یو پی اس نسبت به استابلایزر بیشتر میباشد.
|
ویژگی |
استابلایزر |
UPS |
|
هدف اصلی |
تثبیت ولتاژ و محافظت از تجهیزات در برابر نوسان |
تأمین برق اضطراری در زمان قطعی |
|
واکنش به قطعی برق |
هیچ کاری نمیتواند انجام دهد، دستگاه خاموش میشود |
برق را برای مدت زمان مشخصی تأمین میکند |
|
قیمت |
ارزانتر و اقتصادیتر |
گرانتر به دلیل وجود باتری و تکنولوژی پیچیدهتر |
|
هزینه نگهداری |
بسیار پایین، نیاز به نگهداری خاصی ندارد |
بالا، به دلیل نیاز به تعویض دورهای باتری |
مزایا و معایب استابلایزر
برای درک بهتر تفاوت استابلایزر و UPS در ادامه به مزایا و معایب استابلایزر و یو پی اس میپردازیم.
مزایای استفاده از استابلایزر
مزایای استابلایزر چیست؟ مهمترین مزیت و کاربرد استابلایزر برای کاربران، تثبیت ولتاژ جریان برق شهری میباشد که به طول عمر دستگاههای برقی کمک میکند. همچنین این دستگاه باعث جلوگیری از بروز اتصال کوتاه و آسیب دیدن دستگاههای الکترونیکی میگردد. علاوهبراین برخی تحقیقات نشان دادهاند که استفاده از این دستگاه باعث کاهش ۲۵ درصدی استفاده از برق میگردد.
محدودیتها و معایب استابلایزر
تنها محدودیتی که برای استابلایزر میتوان نام برد، عدم وجود باتری در این دستگاه میباشد که با قطع شدن برق از کار میافتد و بلا استفاده میماند.
اگر مشکل شما فقط نوسانات برق است:
- استابلایزر بهترین انتخاب است. هزینه کمتری دارد و کار اصلی را به خوبی انجام میدهد. با این حال، یادتان باشد در صورت قطعی برق، به درد شما نمیخورد.
مزایا و معایب UPS
برای درک تفاوت استابلایزر و UPS، در این بخش به مزایا و معایب UPS میپردازیم.
مزایای استفاده از UPS
مزایای UPS چیست؟ مهمترین مزیتی که یو پی اس دارد وجود باتری در آن میباشد که میتواند در بسیاری از موارد از دست رفتن اطلاعات و تجهیزات کاربران را نجات دهد. زیرا میتواند بعد از قطع شدن برق، بدون قطعی، تجهیزات مهمی مثل سرورها، تجهیزات بیمارستانی، کامپیوترهای بانکها و … را روشن نگه دارد.
محدودیتها و معایب UPS
تنها محدودیت و یا عیبی که دستگاههای ups دارند قیمت بالای آنها میباشد. این دستگاهها در مقایسه با استابلایزرها گرانتر هستند و به جز این مورد عیب دیگری ندارند.
اگر مشکل شما قطعی مکرر برق است:
- UPS ناجی شما خواهد بود. شاید گرانتر باشد، اما نجات اطلاعات و جلوگیری از آسیب به سیستمهای حساس، ارزش این هزینه را دارد.
آیا میتوان از هر دو همزمان استفاده کرد؟
بله، بهترین و امنترین حالت همین است. من در بسیاری از پروژههای بزرگ به مشتریانم پیشنهاد میدهم که از هر دو دستگاه استفاده کنند. استابلایزر را در ورودی برق قرار دهید تا نوسانات را از بین ببرد و UPS را برای تأمین برق اضطراری در زمان قطعی، به تجهیزات اصلی متصل کنید. این ترکیب، حفاظت کامل و بینقصی را ارائه میدهد.
بیشتر بخوانید: دلایل باد کردن یا سوختن باتری رید کنترلر سرور
نکات مهم در انتخاب بین استابلایزر و UPS
انتخاب درست بین استابلایزر و ups به درک کاربرد استابلایزر و ups و تفاوتهای بین آنها و نیازهای شما بستگی دارد. در برخی موارد نیز ترکیب این دو دستگاه میتواند بهترین عملکرد و حفاظت را ارائه دهد. در ادامه نکات مهمی برای انتخاب بین این دو دستگاه بیان میکنیم.
- نیازهای کاربری و میزان حساسیت تجهیزات
سیستم استابلایزر و ups از نظر کاربردی و فنی بسیار با یکدیگر تفاوت دارند. بنابراین اگر نیاز به دستگاهی دارید تا به هنگام قطع برق بتواند تجهیزات شما را روشن کند باید ups را انتخاب کنید. اما اگر تجهیزات حساس به ولتاژی دارید که میخواهید از آسیب رسیدن به آنها به دلیل نوسان ولتاژ جلوگیری کنید، استابلایزر گزینه درستتری نسبت به ups میباشد. اما بهطورکلی میتوان از استابلایزر به صورت مکمل برای ups استفاده کرد.
- بودجه و هزینه کلی
باید در نظر داشته باشید که یو پی اسها نسبت به استابلایزرها گرانتر هستند و این مورد میتواند به انتخاب شما بین این دو دستگاه کمک کننده باشد.
- شرایط برق منطقه و میزان نوسانات
اگر احتمال قطعی برق در منطقه زندگی شما خیلی بالا است باید حتما ups تهیه کنید تا بتواند تجهیزات الکتریکی شما را روشن نگه دارد اما اگر میزان نوسانات ولتاژ برق بالا است، استابلایزر میتواند برای جلوگیری از سوختن تجهیزات برقی و یا آسیب رسیدن به آنها کمک کننده باشد.
جمعبندی
در این مقاله ما به استابلایزر چیست و تفاوتهای آن با ups پرداختیم. در نهایت، انتخاب بین استابلایزر و UPS به نیاز و شرایط شما بستگی دارد. هیچکدام بر دیگری برتری مطلق ندارد، بلکه هر کدام برای شرایط خاصی طراحی شدهاند. یادتان باشد، محافظت از تجهیزات شبکه دربرابر قطعی برق یک سرمایهگذاری هوشمندانه است.
اگر هنوز در انتخاب شک دارید یا نیاز به مشاوره تخصصی دارید، با کارشناسان ما در تجارت سرور پارسه تماس بگیرید. ما اینجا هستیم تا به شما کمک کنیم.
سوالات متداول
آیا استابلایزر میتواند برق را هنگام قطعی تامین کند؟
خیر، کاربرد استابلایزر اصولا تثبیت ولتاژ برق برای ورود به تجهیزات الکترونیکی میباشد تا از آسیبهای ناشی از نوسان برق جلوگیری کند.
UPS چه مدت برق پشتیبانی میکند؟
دستگاه UPS میتواند برای 15 الی 20 دقیقه برق تجهیزات را فراهم کند.
آیا میتوان از استابلایزر و ups بهصورت همزمان استفاده کرد؟
بله برای بهرهوری بهتر میتوان از این د دستگاه بهصورت مکمل در کنار هم استفاده کرد تا هم از نوسانات برق و آسیب به تجهیزات الکترونیکی جلوگیری کرد، هم از خاموشی تجهیزات به هنگام قطعی برق جلوگیری کرد.