آیا تا به حال سعی کردهاید یک کارت گرافیک سنگین را به یک پاور سرور قدرتمند متصل کنید و با کوهی از سیمهای نامرتب و اتصالات ناسازگار روبرو شدهاید؟ اگر در حوزههای ماینینگ، رندرینگ یا راهاندازی سرورهای اختصاصی فعالیت میکنید، احتمالاً عبارت “برد بریک اوت” (Breakout Board)، “برد توزیع پاور“ یا “مبدل پاور سرور“ بارها به گوشتان خورده است.
این قطعه کوچک، اما حیاتی، در واقع پل ارتباطی میان قدرت عظیم پاور سرور شما (که برای کار در محیطهای دیتاسنتر طراحی شده) و نیاز ولتاژی خاص قطعات جانبی (مانند کارت گرافیک یا رایزر) است. در این مقاله، قرار نیست فقط تعریف ویکیپدیا را تکرار کنیم؛ ما وارد گود میشویم تا ببینیم این برد دقیقاً چه مشکلی را حل کرد، چطور کار میکند و چطور میتوانید با استفاده درست از آن، بهرهوری سرور خود را ۲۰ درصد افزایش دهید.
مدت زمان تخمینی مطالعه: 12 دقیقه
فهرست موضوعات
تاریخچه و دلایل استفاده از برد بریک اوت در نسلهای سرور
تصور کنید که سالها پیش، برای روشن کردن یک مزرعه کارت گرافیک (Rig) جهت استخراج رمزارز، باید دهها کابل و سیم را به صورت دستی لحیم یا مدیریت میکردید. نتیجه؟ یک کابوس واقعی از نظر ایمنی، مدیریت دما و زیبایی!
برد بریک اوت دقیقاً برای حل این چالشهای سهگانه متولد شد:
- مشکل ولتاژ اختصاصی: پاور سرورها (بهویژه مدلهای HP یا Dell) برای کار در زیرساختهای سروری طراحی شدهاند و پینها و کانکتورهای اختصاصی دارند که به صورت مستقیم با کارتهای گرافیک یا قطعات استاندارد PC سازگار نیستند.
- حجم سیمکشی: پاورهای قوی، کابلهای بسیار ضخیمی دارند که سازماندهی آنها در یک کیس کوچک یا ریگ، عملاً غیرممکن است.
- بهرهوری اقتصادی: پاور سرورها به دلیل راندمان بسیار بالا (پلاتینیوم، تیتانیوم) و قیمت مناسبتر نسبت به پاورهای ماینینگ بازار آزاد، گزینهای عالی هستند، اما به یک مبدل هوشمند نیاز داشتند.
نتیجه؟ برد بریک اوت با ایجاد خروجیهای استاندارد ۱۲ ولت (اغلب از نوع PCIe 6-Pin)، کار را برای همه آسان کرد و تبدیل به قهرمان خاموش در پروژههایی شد که نیاز به توزیع برق متمرکز و ایمن دارند.
برد بریک اوت (Breakout) پاور سرور چیست؟
معنی اصلی برد بریک اوت (breakout board) ساخت یک قطعه الکتریکی واحد یا ماژول برای استفاده آسان است.
هر قطعهی الکتریکی دارای یک مدار مجتمع (IC) است و مدارهای مجتمع هرکدام دارای پین هستند. پینها بهعنوان یک IC آیسی میتوانند کارهای زیادی انجام دهند، اما بهطورمعمول هر پین جداگانه برای تغذیه (supply power)، ارت، ورودی و خروجی کاربرد دارد. یک بریک اوت، این پینها را روی یک برد و مدار مخصوص در تختههای بدون لحیمکاری قرار میدهد و در نتیجه باعث دسترسی آسان و استفاده راحت از مدار مجتمع میشود. بهعنوان مثال اتصال پاور سرور به یک میکروکنترلر سرور نیاز به یک رابط دارد تا بهراحتی کاربر بتواند دستگاه پاور را با قطعات موردنظر متصل کند. در این حالت از یک برد بریک اوت پاور استفاده میشود.
امروزه استفاده از بریک اوت بهدلیل استفاده و نصب راحت در بیشتر پروژهها و دستگاههای الکترونیکی بسیار رایج است.
پیشنهاد مطالعه: سرور چیست و چه کاربردی دارد؟
وظیفه برد بریک اوت Breakout پاور سرور
اصلیترین وظیفهی برد بریک اوت پاور Breakout که با نام مبدل پاور سرور و برد توزیع نیز شناخته میشود، تامین ولتاژ موردنیاز برای اتصال قطعات مورد نیاز به سرور است. در واقع این قطعه سختافزاری وظیفهی دریافت ولتاژ و تبدیل آن به چندین ولتاژ خروجی را برعهده دارد.
بهعنوان مثال برای استفاده از یک کارت گرافیک با ولتاژ 12 ولت، نیاز به یک مبدل است، زیرا بیشتر پاورها این ولتاژ را پشتیبانی نمیکنند، در نتیجه برای استفاده و اتصال کارت گرافیک به سرور باید از بریک اوت پاور استفاده کنید. این دستگاه با تامین 12 ولت خروجی، برق موردنیاز قطعه را فراهم میکند.
| وظیفه حیاتی برد بریک اوت | توضیح و مزایای عملی برای کاربر | تأثیر بر عملکرد سیستم |
| تأمین ولتاژ ۱۲ ولت خروجی خالص | جریان اصلی و متمرکز پاور سرور را به چندین خروجی ۱۲ ولت استاندارد (مناسب کارت گرافیک یا رایزر) تبدیل و توزیع میکند. | افزایش پایداری و کیفیت برق قطعات پرمصرف. |
| همگامسازی روشن و خاموش (Sync) | با داشتن سوئیچ یا درگاه اتصال مخصوص، اطمینان میدهد که تمام پاورهای سرور متصل (در صورت استفاده از چند PSU) به صورت هماهنگ و در یک لحظه فعال شوند. | حذف خطای انسانی و جلوگیری از آسیب به سختافزار هنگام راهاندازی. |
| نمایش وضعیت لحظهای (LED Voltage) | نشانگر ولتاژ LED تعبیهشده، ولتاژ خروجی ۱۲ ولت را به صورت لحظهای نمایش میدهد و از پایداری آن خبر میدهد. | عیبیابی سریع نوسانات احتمالی برق |
| افزایش بازدهی و کاهش گرما | با حذف سیمکشیهای اضافی و توزیع کارآمد جریان، مقاومت کاهش یافته و اتلاف انرژی به شکل گرما در مدار و کابلها به حداقل میرسد. | صرفهجویی در مصرف برق و افزایش طول عمر قطعات. |
ویژگی های برد بریک اوت (Breakout) پاور سرور
بارزترین ویژگی برد بریک اوت Breakout پاور سرور، حذف کردن سیمکشیهای اضافی است، این ویژگی باعث شده تا مشکلات سختافزاری و الکترونیکی تا حد زیادی کاهش یابد. یکی دیگر از ویژگیهای این قطعه افزایش بازده و مقدار انرژی است. این قطعه بهدلیل تبدیل برق AC به DC، برای تامین انرژی اجزای مختلف سرور مانند مادربرد سرور HP و هارد دیسکها استفاده میشود، و فرآیند انرژی سربار را به گرما تبدیل میکند. بهعبارت سادهتر مقدار انرژی لازم به برق مورد نیاز در قطعات تبدیل میشود و باقیمانده آن بهصورت گرما از سیستم خارج میشود. از دیگر ویژگیهای این قطعه میتوان به صرفهجویی در میزان فضا، عمر طولانی، نشان دادن نام پین مدار مجتمع روی PCB و قیمت مناسب اشاره کرد.
قیمت استوریج و قیمت پردازنده سرور و قیمت مادربرد سرور و کابل سرور اچ پی (HP) و ... در تجارت سرور پارسه
PSU سرور چیست؟
PSU سرور که مخفف Power Supply Units است، در واقع یک قطعهی سختافزاری داخلی در سرور است با نام منبع تغذیه نیز شناخته میشود، اما برق سیستم را تامین نمیکند، بلکه آن را تبدیل میکند.
بهطور خاص، یک PSU جریان ولتاژ بالا متناوب (AC) را به جریان مستقیم (DC) تبدیل میکند و همچنین ولتاژ خروجی DC را به تلورانسهای خوب مورد نیاز برای اجزای محاسباتی مدرن تبدیل میکند. PSU بخش مهمی از هر سرور است که بدون آن سیستم هیچ فعالیتی نخواهد داشت. بنابراین PSU یکی از قطعات مهم در اجزای یک سیستم سختافزاری است. با اینحال جایگزینی برای PSU وجود دارد که میتوانید در برخی موارد از آن استفاده کنید با انتخاب Power over Ethernet) PoE)، میتوانید برق را در کابلهای شبکه ایجاد کنید.
پیشنهاد مطالعه: اسلات PCI Express و انواع پی سی آی ای در مادربردهای سرور
مقایسه کاربردی برد بریک اوت در مقابل PSU
اینجا دقیقا همان جایی است که باید تصمیم بگیرید: آیا استفاده از برد بریک اوت برای کار شما منطقی است یا نه؟ این جدول به شما کمک میکند تا انتخاب درستی داشته باشید:
| ویژگی | پاور سرور + برد بریک اوت | پاور معمولی (ATX) یا ماینینگ اختصاصی |
| هزینه اولیه | پایینتر (به دلیل قیمت مناسبتر PSU سرور) | بالاتر (بهخصوص برای توانهای بالای ۲۰۰۰ وات) |
| راندمان (Efficiency) | بسیار بالا (اغلب پلاتینیوم ۹۴٪ به بالا) | متغیر، اما اغلب پایینتر از راندمان سروری |
| مدیریت کابل | عالی (خروجیهای مرتب و مشخص) | ضعیف (کابلهای ثابت و درهم تنیده) |
| نصب و راهاندازی | نیازمند برد مبدل و کابلهای مخصوص | اتصال مستقیم و سادهتر |
| فضای اشغالی | کم (بسیار فشرده و منظم) | زیاد (کیسهای بزرگتر و کابلهای بیشتر) |
| دوام | بسیار بالا (برای کارکرد ۲۴ ساعته سرور) | خوب تا متوسط |
نکته : یکی از بزرگترین مزیتها، حذف سیمکشیهای اضافی است. با بریک اوت، میتوانید با چند کابل PCIe تمیز، همه چیز را منظم کنید. همانطور که یک مهندس دیتا سنتر میگفت: “در دنیای سختافزار، سیم کمتر یعنی مشکل کمتر!”
راهنمای تخصصی خرید برد بریک اوت پاور سرور
برای اینکه پول خود را دور نریزید و سیستمتان را به خطر نیندازید، در زمان خرید این قطعه، حتماً به این نکات تخصصی توجه کنید:
تفاوت بین مدلهای اصلی و کپی: چگونه یک برد باکیفیت تشخیص دهیم؟
متأسفانه، بازار پر از بردهای تقلبی است. یک برد کپی و بیکیفیت میتواند کل سیستم شما را بسوزاند.
- مدل اصلی: دارای PCB مسی ضخیمتر (وزن بیشتر)، خازنهای جامد باکیفیت، و اغلب دارای برند معتبر (مثل X-Adapter) هستند.
- مدل کپی: سبُک هستند، از آلیاژهای ارزانتر استفاده شده و LED نمایشگر ولتاژ آنها اغلب دقیق نیست.
نکات مهم هنگام خرید (کیفیت PCB، ظرفیت پشتیبانی و تعداد پین)
- سازگاری با PSU: قبل از خرید، کد فنی پاور سرور خود را چک کنید (مثل DPS-1200FB A). مطمئن شوید برد بریک اوت دقیقاً از این مدل پشتیبانی میکند.
- کیفیت کانکتورها: جنس سوکتهای ۶ پین روی برد باید محکم و از جنس باکیفیت باشد تا در طول زمان، جریان بالا باعث شل شدن یا سوختن آنها نشود.
- ظرفیت آمپر/وات: بهترین بردهای بریک اوت برای پاورهایی تا ۱۶۰۰ وات طراحی شدهاند. اگر پاور شما توان بالاتری دارد، از بردهای باکیفیت و تخصصیتر استفاده کنید.
موارد استفاده واقعی در سرورهای سازمانی (HP و Dell)
استفاده از برد بریک اوت فقط محدود به ماینینگ نیست؛ در سرورهای سازمانی نیز کاربرد دارد:
- HP DL380 G9: سرورهای نسل G9 به بعد معمولاً نیاز به کارتهای گرافیک حرفهای (مانند Nvidia T4 یا A100) برای شتابدهی دارند. از آنجایی که پاورهای Common Slot این سرورها پینهای استاندارد PCIe ندارند، مهندسان با استفاده از برد بریک اوت مناسب، خروجی ۱۲ ولت لازم را برای این کارتهای قدرتمند فراهم میکنند. در فرآیند خرید سرور hp برای کارهای سنگین، حتماً نیاز به تأمین برق جانبی را در نظر بگیرید.
- افزودن قطعات جانبی با ولتاژ بالا: هر قطعهای که ولتاژ ۱۲ ولت ثابت و بالا نیاز دارد (مثل فنهای قدرتمند، درایوهای خاص یا میکروکنترلرها) میتواند از خروجیهای این برد استفاده کند.
پاور سرور HP به دلیل راندمان بالا (HP Common Slot / Flex Slot)، بهترین گزینه برای استفاده با برد بریک اوت است و توصیه ما برای پروژههای با بودجه محدود، استفاده از مدلهای استوک با گواهینامه پلاتینیوم است.
اشتباهات رایج در نصب و استفاده از برد بریک اوت (عیبیابی)
بیشتر خرابیها به دلیل رعایت نکردن همین نکات به ظاهر ساده است. اگر میخواهید سیستمتان نسوزد، این اشتباهات را مرتکب نشوید:
- استفاده با پاورهای ناسازگار: هر برد بریک اوت تنها با یک یا چند مدل خاص از پاور سرور سازگار است. اتصال برد اشتباه به پاور، در بهترین حالت سیستم را روشن نمیکند و در بدترین حالت، به PSU آسیب میزند.
- استفاده از کابلهای بیکیفیت: سیمهای اتصال بین برد بریک اوت و کارت گرافیک باید استاندارد، ضخیم و باکیفیت باشند. کابلهای نازک یا غیراستاندارد به راحتی ذوب میشوند و خطر آتشسوزی دارند.
- نداشتن تهویه مناسب: برد بریک اوت یک توزیعکننده جریان است و خود حرارت تولید میکند. آن را در فضای بسته قرار ندهید و مطمئن شوید تهویه کافی برای آن در نظر گرفتهاید.
جمعبندی
اگر تا اینجای مقاله همراه ما بودهاید، حالا میدانید که برد بریک اوت پاور سرور، کلید حل مشکل توزیع برق در سیستمهای پرمصرف شماست. این قطعه نه تنها به ساماندهی کمک میکند، بلکه با استفاده از راندمان بالای پاور سرور، در هزینههای برق شما صرفهجویی میکند.
انتخاب هوشمندانه این است که به کیفیت و سازگاری توجه کنید، نه صرفاً به قیمت.
اگر قصد ارتقای سرور خود را دارید و دنبال بهترین قیمت و مدلهای اصلی برد بریک اوت با گارانتی سازگاری هستید، همین الان با مشاوران فنی ما در تجارت سرورپارسه تماس بگیرید. ما اینجا هستیم تا از سوختن تجهیزات گرانقیمت شما جلوگیری کنیم!
سوالات متداول درباره برد بریک اوت
✔ آیا برد بریک اوت برای ماینینگ هم کاربرد دارد؟
بله، در حال حاضر بزرگترین کاربرد برد بریک اوت، در ریگهای ماینینگ است. این بردها امکان میدهند با اتصال همزمان چند کارت گرافیک (و رایزر) به یک پاور سرور پرقدرت و ارزانتر، هزینه راهاندازی سیستم را به شدت کاهش دهید.
✔ تفاوت Breakout اصلی با مدلهای چینی چیست؟
مدلهای اصلی (مثلاً تولید شده توسط سازندگان معتبر) از فیوزهای محافظتی، PCB ضخیمتر (که تحمل جریان بالاتر را دارد) و اتصالات مطمئنتر برخوردارند. مدلهای ارزانقیمت چینی فاقد این ویژگیهای ایمنی هستند.
✔ آیا میتوان از یک برد بریک اوت برای دو نوع مختلف PSU استفاده کرد؟
خیر، اگر PSUها از سریهای مختلف باشند، معمولاً سازگار نیستند. هر برد بریک اوت دارای یک پینآوت (Pin-out) خاص است که باید با پینآوت پاور سرور شما یکسان باشد.