رم یکی از قطعات سختافزاری اصلی و مهم است که از نحوهی عملکرد تا ارتقای آن در سرعت لپتاپ، کامپیوتر، سرور و حتی گوشی تلفن همراه نقش مهمی را ایفا میکند. اگرچه ممکن است در یک نگاه کلی کارآیی رم یکسان بهنظر برسد اما در عملکرد و نحوهی کارآیی با همدیگر تفاوتهایی دارند که در این مطلب بهطور کلی و براساس مدلهای مختلف تفاوت رم سرور با رم معمولی را بررسی میکنیم.
⏲ زمان تخمینی مطالعه: 9 دقیقه
فهرست موضوعات
حافظه رم چیست؟
حافظه رم به انگلیسی RAM مخفف کلمات Random Access Memory و بهمعنای حافظه دسترسی تصادفی است که یک قطعهی سختافزاری مهم و اصلی در هر دستگاهی محاسباتی است. این قطعه دادههای فعلی و در جریان را در سیستم عامل و برنامههای کاربردی نگهداری میکند. در حقیقت رم یک حافظه اصلی و اولیه است که بهطور موقت اطلاعات و داده را ذخیره و امکان بازیابی آن را برای دستگاه فراهم میسازد و این عملکرد باعث میشود تا فرآیند انتقال و آدرسدهی در پردازنده با سرعت انجام شود. با اینحال کلیه دادههای ذخیره شده در RAM وابسته به جریان برق خواهد بود و در صورت خاموش شدن دستگاه، تمام اطلاعات موجود در این حافظه موقت از بین میرود.
هر دستگاه الکترونیکی مجهز به حافظه رم است که براساس نوع دستگاه در برد مداری سیستم یا داخل پردازنده نصب میشود. هر دستگاهی که مجهز به پردازنده یا برد مداری مجزا باشد، برای ارائه عملکرد نیاز به RAM خواهد داشت. بهدلیل پیشرفت تکنولوژی هرساله بازار IT و الکترونیکی شاهد تحولات عظیم و گسترده در زمینهی تولیدات حافظه رم است. ورود رمهایی مانند DIMM، RIMM، SIMM، SO-DIMM، SOO-RIMM گواه این تغییرات است. با اینکه عملکرد تمام رمها سرعت بخشیدن به کارآیی دستگاه، خواندن و نوشتن اطلاعات، بازیابی داده و ذخیره داده و اطلاعات بهصورت موقت است، اما کارآیی آن براساس نوع دستگاه، مدل رم و تکنولوژیهای بهکار رفته در آن متفاوت خواهد بود.
بیشتر بخوانید: چرا رم سرور G8 HP انتخاب ایدهآل برای کسبوکار شماست؟
رم معمولی چیست؟
رمهای معمولی که با نام رم دسکتاپ نیز شناخته میشوند عمدتا بر روی PC و لپتاپ کاربرد دارند. این قطعهی سختافزاری یکی از اجزای مهم در عملکرد سیستم است که سرعت و عملکرد کامپیوتر یا لپتاپ مستقیما با میزان RAM نصب شده در آن ارتباط دارد. اگر میزان رم کم باشد، عملکرد و کارآیی دستگاه بسیار کند خواهد بود. اما در نقطهی مقابل نصب بیش از حد از رم، هیچ مزیتی به کامپیوتر اضافه نمیکند. هنگامی که برنامه یا فایلی در کامپیوتر باز میشود، اطلاعات از حافظه ثانویه در رم کپی میشود و تا زمان بسته شدن آن برنامه یا فایل در RAM باقی میمانند. در هنگام بوت شدن کامپیوتر نیز برای بالا آمدن سیستم عامل رم همین عملکرد را اجرا میکند.
برای اینکه از میزان رم کامپیوتر اطلاع داشته باشید، راههای مختلفی مانند نصب نرمافزار وجود دارد. اما قبل از آن باید مطمئن شوید که حافظهای که قصد استفاده آن را دارید با سایر اجزای PC یا لپتاپ سازگاری دارد یا خیر؟
بهطورکلی برای هر نسل از فناوری ماژولهای حافظه از نظر فیزیکی و حجم ذخیره اطلاعات در PC یا لپتاپ متفاوت هستند. این تفاوتهای فیزیکی در صنعت IT براساس یک استاندارد مشخص انجام میگیرد. یکی از دلایل این استانداردسازی این است که تولیدکنندگان قطعات کامپیوتر باید پارامترهای الکتریکی و شکل فیزیکی حافظه را که میتواند روی پردازنده رایانه یا لپتاپ نصب شود، بدانند.
مزایا و معایب رم معمولی
با اینکه هر کامیپوتر و لپتاپی بدون رم عملا هیچگونه کارآیی ندارند، اما نسبت به رمهای تولید شده در بازار رم معمولی دارای مزایا و معایبی است که برخی از آنها عبارتند از:
مزایا
- سرعت بالا
- عملکرد سریعتر نسبت به ذخیره ساز ثانویه
- مصرف انرژی کمتر نسبت به درایوهای دیسک
- افزایش عمر باتری سیستم
معایب
- عملکرد کند نسبت به حافظه پنهان CPU
- احتمال خطا و از بین رفتن اطلاعات
- محدودیت فضا
رم سرور چیست؟
در نگاه کلی عملکرد رم سرور نیز مانند رم معمولی است اما بهدلیل اینکه در سرور حفظ اطلاعات و سرعت خواندن و نوشتن دیتا اهمیت ویژهای دارد، عملکرد رم سرور فراتر از حافظه دسکتاپ بوده و مجهز به تکنولوژیهای منحصربهفردی است که باعث تفاوتهای چشمگیری بین این دو مدل خواهد شد.
در هنگام خرید رم سرور باید چند نکته را براساس شرکت یا سازمانتان در نظر بگیرید تا درست انتخاب کنید:
- تعداد کاربران: اگر بیش از 15 کاربر دارید که بهصورت همزمان کار میکنند، باید برای هر 5 کاربر اضافی 1 تا 2 گیگابایت رم اضافه در نظر بگیرید.
- حجم پایگاه داده: بهدلیل تأثیر مستقیم حجم ذخیرهسازی اطلاعات بر روی پردازش، در صورتی که سازمان یا شرکتتان کمتر از 50 گیگابایت دیتا جابهجا میکند، 32 گیگابایت رم کافی است.
- میزان رشد: اطمینان حاصل کنید که میزان رشد پایگاه داده در سازمان یا شرکت براساس هر سال محاسبه شود و انتخاب رم برای سالهای آینده و ارتقاء آن را نیز در نظر بگیرید.
- اختصاص رم به نرمافزارها: هنگام خرید رم سرور مطمئن شوید که هرگونه نرمافزار اضافی که بر روی سرور شما کار میکند را حساب کنید. به عنوان مثال در یک سرور با 32 گیگابایت رم، بطور معمول 2 گیگابایت برای سیستم عامل و حدودا 30 گیگابایت باقیمانده برای SQL Server یا اپلیکیشن های دیگر استفاده میشود.
بیشتر بخوانید: دلایل تفاوت رنگ اسلات رم های سرور سری G9 و G10
تفاوت رم سرور با رم کامپیوتر
تفاوت رم سرور با رم معمولی چیست ؟ همانطور که گفتیم بهدلیل حساستر بودن عملکرد رم سرور نسبت به رم معمولی، تکنولوژی و ساختار طراحی شده در رم سرور با معمولی تفاوتهایی دارد که در ادامه به این تفاوتها میپردازیم.
عمدهترین تفاوت این دو رم، در وجود تکنولوژی ECC است که بهعنوان تشخیص خطا در ساختار رم سرور قرار میگیرد اما رم معمولی کامپیوتر یا لپ تاپ همچنین قابلیتی ندارد. وجود تکنولوژی ECC در حافظه سرور باعث بهوجود آمدن تفاوت دیگری با رم معمولی میشود. از آنجایی که رم سرور قابلیت تشخیص خطا را دارد در نتیجه، علاوه بر اینکه امنیت و پایداری را برای حفظ اطلاعات موجب میشود، درصد از بین رفتن دیتا و اطلاعات تقریبا صفر خواهد بود. وجود تکنولوژی ECC در رم سرور باعث از بین رفتن خطای چند بیتی نیز خواهد شد که تا 99 درصد حافظه سرور قادر خواهد بود آن را اصلاح کند، در غیر اینصورت با نادیده گرفتن آن از هنگ کردن یا خاموش شدن ناگهانی سیستم جلوگیری میکند تا اطلاعات بهطور کامل بارگیری شود. برای اطلاعات بیشتر درباره بررسی ارور رم ، میتوانید مقاله بررسی ارور کد رم در iLO سرور HP را مطالعه کنید.
با اینکه رم معمولی در مصرف انرژی و افزایش عمر باتری تأثیرگذار است، اما رم سرور بهدلیل بهرهمندی از تکنولوژی پیشبینی خطا باعث میشود تا مصرف انرژی به کمترین میزان خود کاهش یابد.
تکنولوژی ECC چیست؟
تکنولوژی ECC که مخفف Error Correction Codes (کدهای تشخیص خطا) است و بهصورت پیشفرض بر روی رمهای مخصوص سرور طراحی میشود، وظیفهی تشخیص خطا و تصحیح آنها را شبیه به مکانیزم چینش آرایهها در RAID 5 برعهده دارد. عملکرد این تکنولوژی بدینصورت است که با بررسی فایل یک بلوک اضافهتر در رم در نظر گرفته میشود تا دیتا بهمنظور تشخیص خطا بررسی و تصحیح و بعد منتقل شود. بهعنوان مثال اگر فایلی که سرور قصد بارگذاری آن را دارد و رم 11 بلوک را باید به آن اختصاص دهد، حافظه مجهز به ECC بهطور خودکار 12 بلوک را در نظر میگیرد و دیتا ابتدا وارد بلوک تشخیص و در صورت عدم دریافت خطا به بلوکهای بعدی منتقل میشود.
در رم معمولی که اصطلاحا non-ECC نیز شناخته میشوند، این قابلیت وجود ندارد. بههمین خاطر امکان نصب رم سرور بر روی کامپیوتر امکانپذیر نیست.
انواع رم در سرورهای اچ پی
در سرورهای اچ پی که یکی از پرمصرفترین سرورها در میان کاربران جهان بهویژه ایران است، رم براساس نسل سرور پرولیانت انتخاب میشود، که میتوان بهصورت زیر دستهبندی کرد:
- نسل G5: این سری از سرورهای اچ پی با رمهای DDR2 سازگاری دارند و سرعت 667 مگاهرتز را پشتیبانی میکنند.
- نسل G6 و G7: این نسل از سرورها با مموری های DDR3 سازگاری دارند و سرعت فرکانس را بین 1066 تا 1333 مگاهرتز فراهم میسازند.
- نسل G8: این نسل از پردازندههای پیشرفتهتر مانند E-2600 هستند در نتیجه از رمهای DDR3 پشتیبانی میکنند که فرکانس آنها باید بیشتر از 1866 مگاهرتز نباشد.
- نسل G9: پردازندههای سرور اچ پی نسل E5-2600 V3 V4 با رمهای DDR4 سازگاری دارند و عمدتا محدوده فرکانسی بین 2133 تا 2400 مگاهرتز را پشتیبانی میکنند.
- نسل G10: این سری از سرورهای پرولیانت نیز با رمهای DDR4 (PC4) کار می کنند اما محدوده فرکانس تا 2666 مگاهرتز تا 3200 را پشتیبانی میکنند.
جمعبندی
خرید رم با هر کارآیی از اهمیت ویژهای برخوردار است، زیرا بدون این قطعا سختافزاری عملا شما هیچ دستگاهی نخواهید داشت، اما این بدانمعنا نیست که شما بدون در نظر گرفتن نکات فنی و کاربردی بهراحتی حافظهی موقتی که دیدید خریداری کنید. اگر عمده فعالیت شما در سرور است باید تکنولوژیهای به کار رفته در رم سرور مانند ECC، فرکانس و باس RAM، سازگاری آن با پردازنده و … را در نظر بگیرید. اما اگر با لپتاپ یا PC کار میکنید باید رم را بهگونهای انتخاب کنید تا سرعت کارآیی و عملکرد در مطلوبترین حالت ارائه شود.