مهارت در IOS سیسکو به معنای یادگیری برخی از دستورات ابتدایی و پرکاربرد است. این در حالی است که بیشتر دستگاههای سیسکو که مجهز به Cisco IOS هستند برای پیکربندی و مدیریت از دستورات یا به اصطلاح خط فرمان (CLI) استفاده میکنند دستورات سیسکو برای همه دستگاهها یکسان است که باعث میشود مدیریت و پیکربندی بسیار آسان شود. به دلیل اهمیت آشنایی با دستورات سیسکو در این مطلب به سراغ Cisco command رفتهایم و هر آنچه که باید بدانید را در اختیارتان گذاشتهایم.
⏲ مدت زمان تخمینی مطالعه: 8 دقیقه
فهرست موضوعات
دستورات ابتدایی سیسکو
رابط خط فرمان یا دستورات سیسکو که با اختصار CLI مشخص میشود در Cisco IOS به مدیران شبکه اجازه میدهد تا دستگاههای شبکه سیسکو را به طور کارآمدتر و موثرتر پیکربندی و مدیریت کنند. همچنین CLI دسترسی به ویژگیها و گزینههای پیشرفتهای را ارائه میدهد که از طریق رابط کاربری گرافیکی (GUI) یا رابط وب در دسترس نیستند. بنابراین، استفاده از رابط خط فرمان در Cisco IOS امکان مدیریت بهتر شبکه، کنترل و سفارشیسازی پیشرفته دستگاههای شبکه و بهبود قابلیتهای عیب یابی را فراهم میکند. برخی از دستورات ابتدایی و اصلی سیسکو که باید آنها را بدانید، عبارتند از:
# enable: از این دستور برای وارد شدن به حالت ممتاز (privileged mode) و تنظیمات پیشرفته سوئیچ سیسکو استفاده میشود تا پیکربندی و تغییرات آن را انجام گیرد.
# configure terminal: از این دستور برای ورود به حالت پیکربندی استفاده میشود تا تنظیمات مختلف شبکه را پیکربندی کنید
# interface [interface name]: این دستور برای دسترسی به حالت پیکربندی رابط شبکه استفاده میشود تا بتوانید رابطهای خاصی را روی دستگاه پیکربندی کنید.
# ip address ip_address subnet_mask: با این دستور میتوانید به تنظیمات IP وارد شوید.
# show running-config: از این دستور برای نمایش تنظیمات پیکربندی فعلی دستگاه و سوئیچ استفاده میشود.
# traceroute [destination IP address]: این دستور برای ردیابی مسیر یک بسته از دستگاه به آدرس IP مقصد کاربرد دارد.
# ping [destination IP address]: این دستور برای تست PING و آزمایش اتصال شبکه به یک آدرس IP خاص مورد استفاده قرار میگیرد.
# telnet [hostname or IP address]: این دستور برای دسترسی از راه دور به دستگاه یا روتر دیگری استفاده میشود.
#logout: این دستور برای خروج از دستگاه یا روتر استفاده میشود.
دستورات پرکاربرد سیسکو
دستورات پرکاربرد سیکسو به مدیران شبکه کمک میکند تا پیکربندی، نظارت و عیبیابی سریع و کارآمدی در دستگاههای شبکه داشته باشند. یادگیری این دستورات پرکاربرد باعث صرفهجویی در زمان، افزایش بهرهوری، کاهش خطا در تنظیمات و عیبیابی، جلوگیری از قطع شدن شبکه، افزایش امنیت، شناسایی آسیبپذیریها و رفع سریع آنها و بهبود عملکرد شبکه میشود.
# “?” : برای درخواست کمک در دستورات پیکربندی میتوانید از «؟» استفاد کنید. شما میتوانید از این دستور به روشهای مختلفی استفاده کنید.
ابتدا وقتی نمیدانید چه دستوری باید تایپ کنید، بنویسد ؟. سپس در خط فرمان لیستی از تمام دستورات برایتان نمایش داده میشود. همچنین زمانیکه نمیدانید پارامتر بعدی یک دستور باید چه باشد تایپ کنید «show ip ?». اگر روتر به هیچ پارامتر دیگری برای دستور نیاز نداشته باشد، خط فرمان <CR> را به عنوان تنها گزینه ارائه میدهد. در نهایت از ؟ میتوانید برای دیدن تمام دستوراتی که با یک حرف خاص شروع میشوند، استفاده کنید. بهعنوان مثال در خط فرمان تایپ کنید «show c?»، سپس لیستی از دستوراتی که با حروف c شروع میشود را نشان میدهد.
# show interfaces: از این دستور برای نمایش اطلاعات وضعیت همه رابطهای موجود در دستگاه استفاده میشود.
# show ip interface brief: این دستور خلاصهای از اطلاعات مربوط به رابطهای IP روی یک دستگاه را نمایش میدهد.
# show running-config interface [interface slot/number]:این دستور پیکربندی در حال اجرا برای یک رابط خاص را نمایش میدهد.
#VLAN : show vlan های پیکربندی شده روی یک دستگاه را نمایش میدهد؛ اما شامل trunkها نمیشود.
# show arp: این دستور نمایشی از آدرسهای مک (ARP) و پروتکل آدرسرسانی در شبکه و برخی از ارتباطات رابط شبکه با دیگر رابطها در همان شبکه را نشان میدهد.
# ping: با این دستور میتوانید ارسال بستههای ICMP به دستگاه یا هاستهای دیگر در شبکه را بررسی کنید.
# :Tracerouteیافتن مسیر در شبکه برای دستگاه مشخص با استفاده از ارسال بستههای ICMP.
# copy running-config startup-config: این دستور حالت فعال پیکربندی را ذخیره میسازد. همچنین هنگامیکه دستگاه شبکه سیسکو مقداردهی اولیه را انجام میدهد، پیکربندی راهاندازی را جایگزین میکند.
# wr : این دستور پیکربندی فعلی در حال اجرا را در حافظه غیرفرار دستگاه ذخیره میکند. همچنین میانبری برای ” write mem” نیز است.
# no shutdown: دستور no shutdown در سیسکو برای رابطهای جدید و عیبیابی مفید است. هنگامی که با یک رابط مشکل دارید، بدون خاموش شدن آن را امتحان میکنید. البته از این دستور میتوانید بهطور برعکس و به صورت # shutdown استفاده کنید که رابط را خاموش میکند.
پیشنهاد مطالعه بیشتر: چگونه طول عمر پاور سوئیچ سیسکو را افزایش دهیم؟
دستورات سوئیچ سیسکو
سیسکو یک تامینکننده پیشرو در تجهیزات شبکه است و دستگاههای آن بهطور گسترده در شبکههای سازمانی استفاده میشود. استفاده از دستورات سیسکو به مدیران شبکه اجازه میدهد تا سوئیچهای سیسکو را به راحتی پیکربندی، مدیریت و عیبیابی کنند.
دستورات سیسکو در پلتفرمهای سوئیچ و روتر استاندارد شده است. بنابراین، مدیران شبکه به راحتی میتوانند دستورات مشابهی را در دستگاههای مختلف سیسکو وارد کنند.
دستور reload در سوئیچ سیسکو
دستور “reload” در سوئیچهای سیسکو به عنوان ابزاری کلیدی برای راهاندازی مجدد دستگاه عمل میکند. با اجرای این دستور، سیستم به سرعت وضعیت فعلی خود را خاتمه میدهد و مجدداً آغاز به کار میکند. این فرآیند میتواند به منظور اعمال تغییرات پیکربندی، رفع مشکلات نرمافزاری یا بهروزرسانی سیستمعامل مورد استفاده قرار گیرد. در حین بارگذاری مجدد، سوئیچ به بررسی و بارگذاری فایلهای پیکربندی میپردازد و در نهایت به حالت عملیاتی خود بازمیگردد. در نظر داشته باشید که این دستور ممکن است باعث قطع موقتی خدمات شبکه شود، بنابراین برنامهریزی مناسب برای زمان انجام آن اهمیت دارد. این دستور exec mode سوئیچ یا روتر سیسکو را راهاندازی مجدد میکند.
# show interfaces switchport: با این دستور انواع زیادی از تنظیمات پیکربندی و وضعیت عملیاتی فعلی، از جمله جزئیات ترانک و VLAN را نمایش داده میشود.
# switchport access vlan: این دستور تنظیمات VLAN مرتبط با رابط متعلق به خود را انجام میدهد.
# switchport trunk encapsulation dot1q: مشخصات کپسول 802.1Qرا در trunk link نشان میدهد.
# switchport access: این دستور یک پورت را به یک VLAN اختصاص میدهد.
# switchport mode { access | trunk }: این دستور حالت VLAN یک پورت را پیکربندی میکند.
# show mac-address-table: این دستور برای نمایش آدرسهای MAC در سوئیچ سیسکو کاربرد دارد.
# show version: این دستور برای نمایش اطلاعات نرمافزار سوئیچ و ورژن سیستمعامل آن استفاده میشود.
# show log: از این دستور برای نمایش لاگ سوئیچ به منظور پیدا کردن مشکلات شبکه استفاده میکنند.
# interface x:y : برای ورود به یک رابط خاص در سوئیچ از این فرمان استفاده میشود.
# switchport port-security: این دستور در حالت پیکربندی رابط برای فعال کردن امنیت پورت در مورد استفاده قرار میگیرد.
دستور نمایش وضعیت پورت های سوئیچ سیسکو
دستور نمایش وضعیت پورتهای سوئیچ سیسکو، که با استفاده از فرمان “show interfaces status” قابل اجراست، به کاربران این امکان را میدهد تا اطلاعات دقیقی درباره وضعیت هر پورت، سرعت اتصال، نوع اتصال و وضعیت لینک به دست آورند. این دستور به ویژه برای مدیران شبکه اهمیت دارد، زیرا به آنها کمک میکند تا مشکلات احتمالی را شناسایی کرده و به بهینهسازی عملکرد شبکه بپردازند. با تجزیه و تحلیل خروجی این فرمان، امکان مشاهده وضعیت پورتها از جمله فعال یا غیرفعال بودن، نوع ارتباط و سرعت انتقال دادهها فراهم میشود. این ابزار قدرتمند به صورت روزمره در مدیریت شبکههای پیچیده و بهبود کارایی آنها استفاده میگردد. با اجرای این دستور وضعیت هر پورت شامل سرعت، اتصال و اطلاعات RX و TX (دریافتی و ارسالی) نمایش داده میشود. همچنین برای دیدن وضعیت یک پورت خاص نیز میتوانید دستور show interfaces را استفاده کنید. بهعنوان مثال، show interfaces FastEthernet0/1 وضعیت پورت FastEthernet0/1 را نمایش خواهد داد.
دستور terminal monitor
دستور “terminal monitor” در دستورات سیسکو به منظور فعالسازی مانیتورینگ خروجی کنسول در کنسول و یا ترمینال استفاده میشود. با استفاده از این دستور، میتوانید ترافیک و مشخصات پروتکل را روی روتر یا سوئیچ مشاهده کنید. بهطور پیشفرض، خروجی مانیتورینگ پروتکلها فقط برای ترمینال اصلی مانیتور میشود؛ در نتیجه با استفاده از دستور “terminal monitor”، میتوانید خروجی مانیتورینگ پروتکلها دیگر که در همهی ترمینالها به دستگاه متصل شدهاند را فعال سازید.
مثال:
Switch# terminal monitor
این دستور تنها در حالت کانفیگ مورد استفاده قرار میگیرد و برای فعال کردن خروجی مانیتورینگ در حالت ترمینال، میتوان از دستور “logging monitor” استفاده کنید.
همجنین با دستور terminal monitor به Cisco IOS میگوید یک کپی از همه پیامهای syslog، از جمله پیامهای اشکالزدایی، را برای کاربر Telnet یا SSH ارسال کند.
دستور interface در سیسکو
دستور “interface” در دستورات سیسکو به منظور ورود به حالت تنظیمات رابط (Interface) برای یک پورت یا سوئیچ شبکه مورد استفاده قرار میگیرد. این دستور به مدیران شبکه اجازه میدهد تا تنظیمات و پارامترهای مختلف را برای رابط شبکه موردنظر تنظیم کنند.
هر رابط شبکه در دستگاه شبکه، مانند روتر سیسکو یا سوئیچ، با یک شماره شناسایی منحصربهفرد، مانند شماره پورت، شماره سریال یا آدرس MAC، شناخته میشود. بنابراین، با استفاده از دستور interface، مدیران شبکه میتوانند به راحتی تنظیمات شبکه برای هر رابط شبکه مانند شماره پورت، سرعت، نوع اتصال، وضعیت امنیتی، VLAN و … را تغییر دهند.
مثال:
Switch(config)# interface GigabitEthernet0/1
Switch(config-if)# description This is a description for interface GigabitEthernet0/1
Switch(config-if)# ip address 192.168.1.1 255.255.255.0
در این مثال، با وارد کردن دستور interface GigabitEthernet0/1، به حالت تنظیمات رابط این پورت دسترسی پیدا کردهایم. سپس با وارد کردن دستورات بعدی، توضیحات برای این رابط مشخص شده و همچنین آدرس IP برای این رابط تنظیم نیز شده است.